-
Fotobewerkings software:
Mijn favoriete pakket om foto's te bewerken is Adobe Photoshop.
Er bestaat vele min of meer vergelijkbare software zoals Gimp, Picasa, Magix software.
Maar zelfs Adobe heeft meer in huis, bijvoorbeeld Lightroom en Photoshop Elements.
Ben je Windows 10 gebruiker, dan kan je ook fotoviewer Foto's gebruiken.
Microsoft heeft Foto's voldoende functies meegegeven waarmee een eenvoudige en effectieve fotobewerking tot de mogelijkheden behoren.
Fotobewerking vraagt veel geheugen en vaak ook veel rekencapaciteit, in de huidige tijd is 2GB weinig, dus bij voorkeur 4GB of meer werkgeheugen in de computer.
Let erop dat het plaatje of de foto een geschikte resolutie heeft.
Maak deze niet onnodig groot. Maar ook niet te klein wanneer scherpte belangrijk is.
Tekenen van een plattegrond of een lijntekening kan beter met een programma als Autocad gedaan worden.
Tekenen kan ook wel met een fotobewerkings programma als Microsoft Paint of Adobe Photoshop.
Helaas krijgt een tekening een vaste resolutie.
Herschaling en wijzigen van teksten gaat daardoor uiteindelijk een stuk lastiger.
Belangrijke functies van een fotobewerkings pakket zijn afhankelijk van je gebruiks eisen en/of wensen.
Voor het maken van internet foto's voor een homepage is kopiëren en plakken en resolutie verlaging,
kleuraanpassing, verscherpen en zo voldoende.
Voor het maken van echte foto's moet de oorspronkelijke resolutie zo goed als mogelijk is, worden gehandhaafd.
Dat betekent dat als de foto in hoogte verkleind moet worden, of de dpi factor verhoogd moet worden of dat er
een stuk van de foto afgeknipt moet worden.
Bewerkingen die veel worden uitgevoerd zijn:
-
Foto bijknippen
-
Helderheid (en/of eventueel gamma) aanpassen (foto lichter of donkerder maken)
-
Contrast aanpassen (de hardheid, de verschillen tussen de lichtste en donkerste kleur intensiteiten vergroten of verkleinen)
Vaak wordt het instellen van het contrast gecombineerd met de helderheid instelling.
-
Kleuren niveau's aanpassen (per kleur of alle kleuren RGB).
Deze aanpassing is gericht op de kleurintensiteit en soms ook om het contrast van een bepaalde kleur.
-
Verscherpen (pas op voor grote vlakken van een bepaalde kleur, deze kunnen verruisen)
-
Ruis verwijderen, minder scherp maken, stofjes verwijderen
-
Beschadigingen bijwerken, wat grotere stofjes verwijderen, kleurovergangen bijwerken
Toepassingen:
-
Een foto geschikt maken voor het internet
-
Een foto afdrukken op de printer
-
Een foto geschikt maken voor CD-Rom, Dvd
-
Een foto geschikt maken voor digitale afdruk bij de fotograaf
-
Fotomanipulatie
Bedenk overigens wel dat het bij het bewerken van foto's kleur informatie verloren kan gaan.
Normaliter kunnen 256 (8 bits) niveaus van een kleur worden bewaard.
Voor 3 kleuren is dat dus samen 24 bits.
Sommige scanners leveren foto's met meer bits op, bijvoorbeeld 36 of zelfs 48 bits.
Dat betekent 16x256=4096 of 256x256=65536 verschillende kleurniveaus.
Dat is dus heel erg veel.
Het slechte nieuws is helaas dat niet alle fotobewerkingssoftware om kan gaan met het grote aantal kleurniveaus.
Een pakket zoals Adobe Photoschop, kent functies voor automatische kleuren optimalisatie en automatische contrast en
helderheid optimalisatie.
Vertrouw niet volledig op deze functies.
De automatische instelling levert nogal eens een slechter resultaat op!
In dat geval niet wijzigen of naar eigen inzicht de kleuren niveaus, de helderheid en het contrast
bijregelen als dat nodig lijkt te zijn.
Soms lijkt een foto te groen.
Ga na of de computer en of het beeldscherm correct zijn gecalibreerd voordat de foto zelf
wordt aangepast.
Mijn beeldscherm geeft bijvoorbeeld standaard teveel groen weer.
In dit geval moet ik de foto niet aanpassen, maar de instelling van het beeldscherm!
-
Benodigde resolutie voor het web:
Met name Webfoto's kunnen volstaan met een lage resolutie.
Detailfoto's zijn natuurlijk wel veel mooier, maar snelheid is hier veel belangrijker.
Resoluties tot 400x400 voldoen erg goed.
Ik sla foto's op in het JPEG formaat kies daarbij een lage tot gemiddelde kwaliteit (3 of meer).
Dit levert meestal een bestand op die kleiner is dan 50 kB.
Meestal probeer ik de foto een hoogte te geven van 200.
Dat geeft vaak nog een redelijk plaatje, alleen detail foto's vergen toch echt een hogere resolutie.
Een foto die pakweg 200x300 punten telt, levert vaak een bestand op die kleiner is dan 25 kB.
Een opmerking is nog op zijn plaats: een tekening zal vaak in het GIF
formaat kleiner worden. Van belang is dan dat de tekening slechts uit een
beperkt aantal kleuren bestaat. Vooral ingescande plaatjes
beschikken over veel kleurtinten en dus veel kleuren. Opslag in het GIF
formaat zal dan beslist geen voordeel opleveren.
-
Benodigde resolutie voor een foto:
Een interessant punt is welke resolutie nog een goede afdruk oplevert.
De meningen daarover zijn wisselend.
Sommige fotografen beweren dat een 30x45 foto voldoende heeft aan pakweg 1500 bij 2250 punten.
Dat betekent dan een 10x15 foto dan scherp is als die tenminste 500 bij 750 punten telt.
Een 20x30 vergroting zou dan voldoende hebben aan 1000 bij 1500 punten..
Dat is dus wel 125 dpi.
Ik ben geneigd het met die stelling min of meer eens te zijn als het "gewone" afdrukken betreft.
Voor een 10x15 foto levert een wat hogere resolutie wel een scherper resultaat.
Let er wel op dat de JPEG compressie niet te fors is ingesteld.
Dat levert, al vrij snel, veel kwaliteitsverlies en blokkerige foto's op.
Een normale foto (10x15 cm) vraagt volgens mij minimaal een resolutie van zo'n 700x1000 punten.
Een A4 (29,7x21 cm) vraagt minimaal een resolutie van zo'n 2000x1400 punten.
Als gedetailleerde foto, zoals in een landschapsfoto of een groep mensen, vraagt in het algemeen
een hogere resolutie.
Dit omdat anders sommige details op een foto door een te lage resolutie niet meer zichtbaar zijn.
Soms sla ik foto's op in het TIF formaat omdat hierbij geen kleurinformatie verloren gaat.
Een TIF bestand met een foto van bijvoorbeeld 1500x2250 punten is meestal zo'n 10 MB groot.
Dat is dan helaas ook het grootste nadeel van dit formaat, foto's nemen uiteindelijk veel schijfruimte in beslag.
Het BMP (Windows bitmap formaat) is een handig formaat voor bestandsuitwisseling.
Helaas nemen BMP bestanden ook veel schijfruimte in beslag dus het gebruik daarvan heeft niet
mijn voorkeur.
Opslag van foto's doe ik meestal in het Jpeg formaat omdat dat formaat tegenwoordig het meest
gangbaar is.
Deze foto bestanden zijn in het algemeen relatief klein en dat is voordeel wanneer bestanden, bijvoorbeeld
per email, worden verstuurd of worden bewaard op een harde schijf, USB stick, cd, dvd en ga zo maar door.
De meeste digitale camera's maken dan ook gebruik van het Jpeg formaat.
Een Jpeg bestand met een foto van bijvoorbeeld 1500x2250 punten is maximaal zo'n 1 MB groot.
Het Jpeg formaat biedt dus allerlei voordelen, er zijn helaas ook nadelen.
Jpeg levert een kleiner bestand op tegen een mogelijk wat mindere kwaliteit.
Verder kan er na fotobewerking, kleurinformatie verloren gaan bij het maken van een uitsnede of bij kleurcorrectie.
Het is heel erg verstandig om het originele fotobestand nooit te overschrijven!
Verder kent Jpeg verschillende opslag kwaliteiten.
Ik kies voor een foto op de PC vrijwel altijd voor een hoge opslag kwaliteit (8 of hoger).
Een te lage opslag kwaliteit (lager dan 5) doet zeker afbreuk aan de foto, er worden "hokjes" zichtbaar.
De ruimtewinst is slechts beperkt alleen daarom al is het gebruik van een te lage opslag kwaliteit al af te raden.
Alleen bij specifiek gebruik op bijvoorbeeld websites is een lage opslag kwaliteit in het algemeen wel een belangrijke factor.
Het gebruik van Raw foto bestanden heeft als grootste voordeel dat alle foto informatie behouden blijft en dat betekent dat meestal achteraf nog met die informatie een betere foto kan worden gemaakt.
Raw heeft ook nadelen, de bestandsopslag vergt veel ruimte (vergelijkbaar met het TIF en BMP foto formaat).
De opslag, het inlezen en bewerken, alles kost wat meer tijd. Persoonlijk vind ik de meeste voordelen niet opwegen tegen de nadelen.
-
Benodigde resolutie voor een blu-ray of dvd afspeler
Met de komst van de blu-ray speler en de nieuwe generatie led TV's, wordt een dvd eigenlijk alleen nog gebruikt voor (goedkope) videofilms.
De resolutie van de TV's is tegenwoordig full hd of zelfs 4k. Full hd staat voor een resolutie van 1920x1080 pixels, 4k staat voor een resolutie van 3840x2160 pixels.
De TV is hiermee een bijna ideale dia projector geworden ...
Dit heeft natuurlijk gevolgen voor de weergave van foto's (en video) op TV.
De resoluties van vroeger (7020x576 voor de dvd en analoge TV) dat is nu verleden tijd!
De resoluties groeien mee met de camera's op een mobiele telefoon en de digitale camera van deze tijd.
Dat betekent 5 tot 20 Mpixel foto's de gewoonste zaak van de wereld zijn geworden.
Nu zou ik de afmetingen toch nog wel beperken tot redelijke afmetingen want de TV of Blu-ray/dvd speler die moet dit alles toch maar vlotjes kunnen verwerken.
Het 1 op 1 tonen van foto's dat kan tegenwoordig zonder al te veel gedoe.
Wel is het zo dat kleinere fotobestanden wel sneller zullen worden verwerkt, dus 5Mpixel gaat makkelijker dan 20Mpixel foto's.
Op een dvd zouden ook foto's kunnen worden geplaatst maar ik vermoed dat een USB stick of een geheugenkaartje tegenwoordig makkelijker is in het gebruik.
Laat dit je er niet van weerhouden om foto's op een dvd te plaatsen, er past toch nog altijd zo'n 4GB aan fotomateriaal op!
Foto's, die kleiner of groter zijn dan het beeldformaat, worden in het algemeen uitgerekt of verkleind
tot dat die wel gelijk worden aan het beeldformaat.
Bij deze aanpassing kan scherpte verloren gaan doordat er of informatie wordt weggegooid of doordat er
informatie wordt bij verzonnen.
Omdat een TV-beeld vaak wat onscherper oogt, is dit niet zo erg.
Te grote aanpassingen zijn soms wel zichtbaar.
Zorg ook voor een niet te lage compressie, de artefacten (blokjes, ruis) zijn soms erg zichtbaar of worden zichtbaarder.
Foto's kunnen ook in de vorm van een videobestand worden weergegeven.
In dat geval kan er bijvoorbeeld tekst en geluid worden toegevoegd.
Het levert een film of diaserie op die u op de TV kunt bekijken.
Voor het maken van deze videobestanden bestaan verschillende programma's, vaak als onderdeel van het
door u gebruikte brandprogramma.
Hier (Eenvoudige videobewerking) is wat meer informatie te vinden om foto's als film op een CD of een Dvd schijf te plaatsen.
-
Digitale afdruk via de fotograaf, winkel of het internet:
Het voordeel van internet is dat de foto niet op een CD-Rom of een diskette hoeft te worden gezet.
Voor de resolutie, zie Benodigde resolutie voor een foto.
Het afdrukken van digitale foto's is vaak zeer betaalbaar.
Tussen de duurste en de goedkopere, is vaak wel kwaliteitsverschil waarneembaar.
Om inzicht te krijgen in het kwaliteitsverschil, maak ik gebruik van een door mijzelf ingescande Kodak test foto (Q-13 Color Separation Guide and Gray Scale).
Het schijnt dat Fuji een testfoto inclusief een CD-Rom met test foto's levert, waarmee een computer en beeldscherm helemaal optimaal in te stellen is.
Een goede test foto geeft inzicht in de scherpte, de kleurechtheid en het contrast.
Het verbaast mij overigens nog steeds dat op internet nauwelijks foto vergelijkings materiaal beschikbaar is om te controleren of je monitor wel voldoende correct is ingesteld.
Met de voorbeelden kan je de kleuren, helderheid en contrast vergelijken met de eigen foto.
Let er wel op dat de testfoto op papier dus wel donkerder er uitziet dan het voorbeeld op het beeldscherm (de achtergrond geeft licht).
Recent zag ik op Radar een test over fotoboeken. De Fotofabriek kwam daar als beste uit en op de tweede plaats Kruidvat (die Céwé) als afdruk centrale heeft. Een korte test leerde me dat een fotoboek maken bij de fotofabriek nogal lastig verliep en ik heb die poging vooralsnog afgebroken. Bij Kruidvat kwam ik veel sneller tot een mooi eindresultaat.
Dat betekende dus dat ik van Kruidvat dus ook het eerder de resultaten zag ... Het resultaat van Kruidvat was inderdaad goed te noemen! Heel goed vond ik nog wat te vroeg, dan zou ik toch een aantal fotoboeken moeten maken.
Omdat ik nogal wat foto"s had gemaakt, heb ik daarna nog een aantal fotoboeken gemaakt. De resultaten variëerde van heel goed tot erg matig. Matig omdat ik toch wel wat vraagtekens zet bij de resultaten van een aantal fotoboeken. Vanwege de resulaten heb ik gebruik gemaakt van hun 100% tevredenheids garantie. Bij één fotoboek bleken veel randen niet recht uit te zien, in zoverre de foto"s stonden niet mooi recht op de pagina. Het tweede fotoboek was wel wat beter afgedrukt, wat betreft de randen. Echter er bleken een tweetal foto"s donkerder te zijn afgedrukt. Dit ondanks dat dezelfde foto informatie was gebruikt. Daarom heb ik nog een herdruk aangevraagd. Dit fotoboek bleek in zijn geheel te donker zijn afgedrukt. Ik ontving vervolgens de kans om een nieuw fotoboek te maken in de hoop dat die uiteindelijk wel goed zou worden afgedrukt. Ik heb dit aanbod nog niet geaccepteerd want ik acht de kans niet zo groot dat het resultaat wel een goed fotoboek gaat opleveren. Het tweede fotoboek vond ik gemiddeld genomen het beste maar wel met een duidelijke kanttekening. De resultaten van een tweetal andere fotoboeken leverde vergelijkbare resultaten op. Een verklaring voor de resultaten was dat de foto's worden geoptimaliseerd, de optimalisatie kan uitgezet worden, maar ook dit leverde geen betere resultaten op. Omdat de fotoboeken zijn gemaakt met dezelfde foto informatie, zou ik ook vergelijkbaree kleur kwaliteit verwachten. Dat laatste lijkt dus niet het geval te zijn.
Ook in de fotoboek zag ik dat digitale foto's er vaak scherper uitzien dan het origineel.
Verscherpen van foto's op de computer lijkt daarom minder belangrijk omdat de digitale afdrukcentrale dat al lijkt te doen.
Het scheelt in extreme situaties ook nog veel ruis (sorry Adobe Photoshop, er is dus nog wat te verbeteren).
Verder is het opletten als de gehele foto moet worden afgedrukt.
De verhouding 1:1,5 wordt niet nageleefd.
Dat kan ook niet omdat het papier die verhouding net niet heeft.
Het blijft dus onvoorspelbaar hoe de foto exact wordt afgedrukt.
In het algemeen is dat niet zo erg, maar het kan best vervelend uitpakken als het onderwerp net op de foto past.
Als een foto niet optimaal is belicht (verkeerde kleuren, onderbelicht of overbelicht) dan is soms nog
correctie mogelijk.
Dit kan je soms zelf doen voordat de foto opdracht wordt verstuurd, en soms kan dat ook door de fotograaf gedaan worden.
Kijk uit met foto's die bij automatische lichtcorrectie (optie aanwezig in de meeste fotobewerkingssoftware) een
volledig andere kleur krijgt die als fout wordt ervaren.
Een foto afdrukcentrale lijkt met dit soort foto's in het geheel niet mee om te kunnen gaan!
Zeker als ik dit vergelijk met het afdrukken van een filmrolletje inclusief ontwikkelen en afdrukken.
Dat levert op een of andere manier altijd het beste resultaat.
De belichting en kleuren van een digitale foto vind ik in het algemeen erg tegenvallen omdat dit in een
foto afdrukcentrale kennelijk per foto gebeurt (te vergelijken met een nabestelling van een filmrolletje).
-
Systeem eisen, Windows 10:
Werkte Windows XP nog wel vrij aardig met 512MB geheugen, dat is tegenwoordig dus gewoon veels te weinig.
In deze tijd is Windows 10 gangbaar geworden, maar Windows 7 of 8.1 is natuurlijk ook goed te gebruiken.
Op de huidige computers en bij gebruik van Windows 10, 8.1 of Windows 7 is 2GB geheugen echte een absoluut minimum geworden.
Tegenwoordig is 4GB of meer veel verstandiger.
De wat oudere systemen met DDR2 geheugen zullen veelal maximaal 4GB geheugen aankunnen. De Dimms worden maximaal ter grootte van 2GB verkocht.
De meeste oudere systemen (hebben vaak maar twee geheugenslots, maar mocht je vier hebben, dan kan je die allemaal vullen!
De nieuwere systemen maken gebruik van DDR3 of DDR4 geheugen. Deze Dimms zijn ook in 4, 8 of 16GB leverbaar ...
Het maximaal geheugen kan daarmee makkelijker toenemen ...
In het algemeen levert meer werkgeheugen sowieso een prettiger werkende computer op.
De fotoresoluties zij groter geworden, bijvoorbeeld 5000x3000 punten of meer en dat is wel 15Mpixel.
Veel foto's tegelijk verwerken of bekijken, dat gaan niet altijd even vlotjes.
Zorg overigens ook voor voldoende vrije schijfruimte is want de computer wil nog wel eens gaan hikken bij bepaalde handelingen.
Overigens is de een resolutie van 5000x3000 punten voor een A3 afdruk ruim voldoende.
Voor een A4 is 3600x2400 vaak meer dan genoeg, en volstaat 2400x1600
nagenoeg altijd.
Voor het maken van kleurafdrukken gebruik ik in het algemeen mijn HP Deskjet 7050A printer.
Tegenwoordig gaan mijn foto's gelijk het fotoboek in, of eigenlijk, ik maak een fotoboek en haal die op in de winkel.
Heel soms druk ik nog wel eens losse foto's af, maar vaak gaat het nu op een geheugen kaartje en dan laat ik het via een computer aan anderen zien.
-
Extra apparatuur:
Een foto scan ik in met mijn Epson Perfection V500 Photo scanner (USB).
Ik heb lange tijd gebruik gemaakt van mijn inmiddels 12 jaar oude HP Scanjet 5P Scsi scanner.
Voordeel van de Epson scanner is dat ik er ook mijn negatieven en dia's mee kan inscannen.
De PrimeFilm 1800i dia/negatief scanner zal hierdoor nagenoeg nooit meer worden gebruikt omdat
de Epson scanneer gewoon veel en beter werkt dan de Primefilm scanner.
Voor meer informatie over het scannen van dia's en negatieven, zie verder.
Een aandachtspunt is nog wel dat elk merk en type papier andere eigenschappen heeft.
Afhankelijk van het gekozen papier moet soms helderheid, contrast en soms ook de kleur toch nog
iets bijgeregeld worden.
Het kalibreren van de scanner op het beeldscherm en de printer vergt enig
geduld. Als dit is uitgevoerd, dan kan middels de contrast en helderheid
instelling altijd een goede afdruk worden verkregen. Wat op het beeldscherm
er goed uitziet, ziet er op de printer net zo uit.
Voor zover de printer driver het merk en type papier ondersteunt, dat wel.
-
Mijn ervaringen met digitale fotografie
Op de
Digitale fotografie pagina zijn mijn ervaringen te lezen over digitale fotografie.
Hier is bijvoorbeeld informatie te vinden waaraan een digitale camera zou moeten voldoen.
Verder vertel ik iets over mijn eigen digitale camera's of de camera's die ik gehad heb.
Tot slot vertel ik iets over geheugenkaarten.
De volgende digitale camera's komen aan bod:
De Canon Powershot G3 vier megapixel camera,
de Canon Powershot G5 vijf megapixel camera,
de Nikon D80 10 megapixel reflexcamera
en tot slot de Trust FamilyC@m 300 webcam.
-
Mijn ervaringen met dia -en negatief scanners
De afgelopen jaren heb ik een groot aantal scanners uitgeprobeerd en/of gebruikt.
Op de speciale
Fotobewerking - Dia/negatief scanners pagina is daar van alles over te lezen.
Op die pagina's zijn mijn ervaringen te vinden over
ed Epson Perfection V500 Photo scanner,
de Epson Perfection 3170 Photo scanner,
de Primefilm 1800i dia/negatief scanner,
de Minolta DiMAGE Scan Dual III AF-2840 dia/negatief scanner,
de Minolta Dimage Scan Elite F-2900 dia/negatief scanner,
de Primefilm 3650 dia/negatief scanner en
de Epson all-in one wonder: Epson RX520.
-
Dia of negatief digitaliseren met een fototoestel ...
Ik had voor het inscannen van 6x6 cm kleur en zwart/wit negatieven geen goede scanner.
Via een kennis kreeg ik een Artec SCANROM 4E, waarmee een 10x15 cm foto of een dia ingescand kon worden.
Een 6x6 kleur negatief heeft slechts een beperkte afwijkende kleur, dus het idee was dat behalve het inverteren van de kleuren,
er weinig kleur correctie nodig zou zijn.
Deze scanner had één groot nadeel: de driver werkt alleen op Windows 95, 98 of ME.
Uiteindelijk bleek de scanner helaas onvoldoende kwaliteit in huis te hebben, om een goede scan te maken, dus met deze scanner kwam ik niet verder.
Ik bedacht me dat ik een negatief of dia ook tegen het licht kon houden (van een lamp of een LCD scherm met wit bureaublad) en dan het beeldmateriaal te fotografere.
Ik had wel een fototoestel met macro lens, dus ik ben gaan experimenteren.
De eerste resultaten leken vrij aardig, alleen het resultaat oogde niet superscherp.
Ook bleek de lichtsterkte van het LCD scherm tegen te vallen.
In de kringloopwinkel zag ik een lichtbak, en ik dacht, daarmee moet het beter lukken.
Een ander voordeel was dat het beeldmateriaal op de lichtbak gelegd kon worden.
De resultaten zagen er veelbelovend uit, probleem voor mij was dat ik geen statief had waarmee ik het fototoestel vast kon zetten.
Dit omdat de lichtbak te groot was en het onderwerp dat ik wilde fotograferen te dichtbij was.
Ik heb toen nog eens naar doka spullen gekeken.
Ik had nog een vergroter met lamp, misschien kon ik daar nog wat mee.
De lens eruit, het negatief erin en de lamp aan ... Tja, het principe bleek te werken!
Ik had ook meer licht de opname zag er redelijk uit.
Probleem punt was nu het scherpstellen.
Dit waren leuke experimenten, uiteindelijk ben ik er mee gestopt omdat ik flatbed scanner vond met lamp waarmee ik
mijn 6x6 negatieven en mijn kleinbeeld dia's en negatieven gewoon mee kon inscannen.